De Framework: een duurzame, repareerbare laptop

In de loop der jaren heb ik best wat laptops versleten: Sony Vaio's, MacBook Pro's en Lenovo Thinkpads onder andere. Allemaal prima laptops, maar geen van alle heb ik langer dan een jaar of vier gebruikt denk ik. Bij sommige ging wat stuk (lees: gooide ik koffie over mijn laptop), bij andere kon ik de hardware niet meer vervangen door iets nieuws.

Sinds een paar weken heb ik dan eindelijk een laptop waarbij dit soort problemen niet bestaat: de Framework is namelijk een laptop die je niet alleen helemaal kan customizen zoals je dat zelf wilt, maar waar je ook z'n beetje alles aan kan vervangen of upgraden. Het is een beetje de tegenhanger van de Fairphone smartphone, maar dan voor laptops. Dus ook repareerbaar!

Framewat?
Grote kans dat je nog nooit van dit merk gehoord hebt. Het Amerikaanse bedrijf bestaat nog maar vier jaar en de Framework 16 (16") die ik ontvangen heb is na de Framework 13 de 2e laptop die beschikbaar is. De 13 is een kleiner, lichter model. De 16 is een zwaardere, krachtigere laptop.

Na bestelling moest ik overigens nog maanden wachten omdat er een flinke wachtlijst was ontstaan, die overigens ondertussen is weggewerkt. Maar in de fanatieke reddit framework community kon je mooi volgen bij welke verzonden "batch" ze al waren, maar ook van het bedrijf zelf kreeg ik nette updates over de levering.

Customize all the things!
Ik had gekozen voor een model met vooral flink wat geheugen (1x32GB) en een SSD van 2TB maar verder geen toeters en bellen (programmeerbare LED spacers links en rechts van je toetsenbord), dat kan altijd nog. Wat wel helemaal fantastisch is, is dat je de zes beschikbare poorten (drie links en drie rechts) helemaal zelf kan invullen. HDMI? Ethernetport? Mic? Of liever een extra USB poort? Je kan het helemaal zelf naar wens inrichten EN op de plek zetten die jij het fijnst vindt! Ze zijn zelfs hot swappable, want aan de achterkant allemaal USB-C. Helemaal top!

Zelfs met deze vrij basic configuratie is de Framework niet per se goedkoop: ruim tweeduizend euro voor mijn samenstelling. Je kan dezelfde specs voor minder vinden bij "normale" merken maar aan de andere kant betaal je bij bijvoorbeeld Apple nog altijd veel meer. 

Kwaliteit
Mijn grootste vraag was dan ook hoe de kwaliteit zou zijn. Ik verwachtte niet de kwaliteit van een macbook, omdat je qua design concessies moet doen om zaken modulair en vervangbaar te houden. En met die kwaliteit is het prima in orde: de laptop voelt stevig en degelijk aan, heeft een mooi scherm en heel fijn toetsenbord. Ja, het klopt dat de spacers links en rechts van het onderste deel niet per se tot op de micromillimeter strak aansluiten (afhankelijk van je eigen montage skills), maar eerlijk gezegd zag ik dat zelf pas toen ik er over las.

Over die montage trouwens: Framework heeft daar hele nette guides voor gemaakt, die prima te volgen zijn. Je kan ervoor kiezen om hem te bestellen met de SSD en het geheugen er al in, maar ik koos natuurlijk de DIY edition waar je dat zelf kan doen! De Torx T5 schroevendraaier krijg je er netjes bij uiteraard. 

Linux
Daarna koos ik voor het zelf installeren van het besturingssysteem. Na vroeger op Windows en OSX gewerkt te hebben, werk ik al jaren op Linux (Ubuntu) dat officieel wordt ondersteund door Framework. Zelfs de wat minder populaire smaakjes zoals Arch linux krijgen community support.

En de performance dan? De Ryzen 7 doet zijn werk zonder haperingen en vooral: muisstil. In de weken dat ik hem gebruikt heb, heb ik pas 1x de ventilators een keer aan horen gaan. Ook als ik hem op schoot gebruik wordt hij niet warm en is er prima mee te werken. Dat was op mijn vorige laptop met wel anders. Ook als je de benchmarks van tweakers bekijkt is het allemaal dik in orde.

Moge het nog niet duidelijk zijn: tot nu ben ik heel enthousiast over de laptop. Minpuntjes zijn er wel. Zo is indien je voor een dedicated videokaart kiest er maar keuze uit 1 AMD kaart, en kan je de CPU alleen compleet met het moederbord vervangen. Maar Framework heeft zich bewezen als een bedrijf dat bestaande producten doorontwikkelt en blijft ondersteunen.

Duurzaam
Vanuit duurzaamheidsoogpunt zou dit voor bedrijven naar mijn mening de default laptopkeus moeten zijn. En als je het niet doet om e-waste te verminderen dan zijn er andere voordelen zoals de uitwisselbaarheid van onderdelen en natuurlijk de repareerbaarheid. 
Ik denk dat je dankzij de customizations de meeste ontwikkelaars er ook blij mee maakt. 

De auteur (Albert Skibinski) is ontwikkelaar bij Jafix en op geen enkele manier verbonden aan Framework.